Νεοελληνική Ιστορία 1204-1940

Η διερεύνηση των εθνολογικών ορίων του ελληνισμού στο βαλκανικό χώρο κατά τη διάρκεια της νεότερης και της σύγχρονης ιστορικής πορείας του αποτελεί ένα κεφάλαιο τεράστιας εθνικής σημασίας, που είναι άμεσα συναρτημένο με την εξέλιξη των ακριτικών περιοχών της ελληνικής επικράτειας και του ευρύτερου γεωγραφικού μεγέθους τους όπως είχε διαμορφωθεί τελευταία κατά τη διάρκεια της οθωμανικής περιόδου. Πρωταρχική προϋπόθεση για την ολοκλήρωση μιας παρόμοιας έρευνας τόσο σε θεωρητικό όσο και σε εμπειρικό πλαίσιο αποτελεί η μελέτη των ιστορικών, πολιτικών, κοινωνικών και γενικότερα των πολιτισμικών παραμέτρων της δραστηριότητας των Θρακών, Μακεδόνων και Ηπειρωτών κατά τη νεότερη και τη σύγχρονη περίοδο. Η σκοπιμότητα της διερεύνησης ενός παρόμοιου θέματος ιδιαίτερα στους σημερινούς καιρούς, κατά τους οποίους τα εθνικά μας θέματα βρίσκονται σε διαρκή ρευστότητα και γνωρίζουν συνεχείς εναλλαγές, κρίνεται όχι μόνο απαραίτητη αλλά και επιβεβλημένη. Η διαρκής αμφισβήτηση των εθνικών μας δικαίων από την πλευρά πολυάριθμων ξενικών παραγόντων και πολύπλοκων μηχανισμών αποτελεί χωρίς αμφιβολία μια ιδιαίτερη επώδυνη διαδικασία, που καθιστά επιτακτική την ανάγκη για τη διερεύνηση, τον εντοπισμό και την αποτίμηση της παρουσίας των βορείων εθνολογικών ορίων του ελληνισμού σε ολόκληρο το Βαλκανικό χάρτη και συγκεκριμένα στην Αλβανία, στη γειτονική περιοχή των Σκοπίων και στη σύγχρονη Βουλγαρία. Πέρα από τους εθνικούς στόχους μιας παρόμοιας έρευνας συνυπάρχει το κριτήριο της βαθύτερης και διεξοδικότερης μελέτης της βαλκανικής πραγματικότητας, που συμβάλλει άμεσα στην πληρέστερη γνώση της βαλκανικής ιστορίας καθώς και στην ειρηνική συνύπαρξη των βαλκανικών λαών. [...] (Από την έκδοση)

Πρόλογος Εισαγωγή ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Ο γεωγραφικός χώρος και η σύνθεσή του Η προβληματική της βαλκανικής συνύπαρξης στην ιστορική και πολιτική της διάσταση Ο γλωσσικός - εθνολογικός χάρτης Η ιδεολογική συγκρότηση του ελληνισμού στο χώρο των βορείων εθνολογικών ορίων του και η σύγχρονη πραγματικότητα ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η βαλκανική συνύπαρξη στα βόρεια εθνολογικά όρια του ελληνισμού κατά τους νεότερους και τους σύγχρονους χρόνους Η έννοια της εθνογενετικής διαδικασίας και οι παράγοντες της διαμόρφωσής της Το περιεχόμενο της εθνογενετικής διαδικασίας στα πλαίσια της ελληνοβουλγαρικής συμβίωσης στη Μακεδονία και στη Θράκη Η συμβίωση των βαλκανικών εθνοτήτων στα πλαίσια μιας άγονης αντιπαράθεσης Η διασπορά των ελληνικών εθνικών μειονοτήτων στην περιοχή Σκοπίων (Άνω Μακεδονία) και στη Βουλγαρία (Βόρεια Θράκη) ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: Η ψυχογραφία του ελλαδικού αλυτρωτισμού και οι σύγχρονες προεκτάσεις του στην ερμηνεία του ελλαδικού φαινομένου Ο μύθος της Μεγάλης Ιδέας Οι αδύναμες προσεγγίσεις της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στον περίγυρο των Βαλκανικών εθνικισμών Η αναθεώρηση της άψογης στάσης στη διαδικασία της κορύφωσης των βαλκανικών εθνικισμών στις αρχές του 20ού αιώνα ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΠΙΝΑΚΩΝ ΧΑΡΤΕΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ